သင့်၏ “လယ်ယာမြေ” ကို လူနေမြေ ဖြစ်လာစေရန် “အခြားနည်း သုံးစွဲခွင့်” လျှောက်ရပါသည် ။

            ပုံစံ-၁၀၅ ရယ် ၊ နိုင်ငံသားစီစစ်ရေးကတ်မိတ္တူသာမက ခိုင်လုံသော အကြောင်းပြချက်တို့ကို ပူးပေါင်းတွဲတင်ရပါသည် ။

            လယ်ယာမြေစီမံခန့်ခွဲမှု အဖွဲ့အဆင့်ဆင့် ထောက်ခံပြီးလျှင် တိုင်း/ပြည်နယ် အစိုးရထံတင်ရပါသည် ။

( လယ်ယာမြေ ဥပဒေ ပုဒ်မ - ၃၀ (က) (ခ) အရ )

“လယ်မြေမှတစ်ပါး လယ်ယာမြေ” ဆိုလျှင် တိုင်း/ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့က စီမံခွင့်ပြုနိုင်ပြီး “လယ်မြေ” ဆိုလျှင် ဗဟို လယ်ယာမြေ စီမံခန့်ခွဲမှုအဖွဲ့ကို ဆက်ပြီး တင်ရပါသည် ။

( လယ်ယာမြေ ဥပဒေ ပုဒ်မ -  ၃၀ (က) အရ ၊ ၂၈(ခ) ၊ ၃၀ (ခ) )

“အခြားနည်း” အသုံးပြုခွင့်ပေးရာမှာ ဦးစားပေး တွေကတော့

-       တိုးပွားလာသောလူဦးရေ နှင့် အိမ်ထောင်စုများအတွက် လိုအပ်လျှင်

-       စာသင်ကျောင်း၊ ဆေးရုံ ၊ ဆေးခန်း ၊ စာကြည့်တိုက် ၊ ဈေး ၊ သုဿာန် စသည်တို့ အမှန်တကယ် လိုအပ်လျှင်

-       စက်မှုလယ်ယာစနစ်အတွက် လိုအပ်ပါသော ဂိုဒေါင်နှင့် အဆောက်အအုံများ ဆောက်လုပ်ရန် အတွက် လိုအပ်လျှင်

( လယ်ယာမြေ ဥပဒေ ပုဒ်မ - ၁၇ (င)(စ)(ဆ) အရ )

“လူနေမြေ” ကို “တရားဝင်ပိုင်” ဂရံလျှောက်ထားနိုင် ။ “လူနေမြေ´ဆိုတာ အစိုးရက ဂရံအဖြစ်ခွင့်ပြုနိုင်သောမြေ ။

(Disposal Land)

( ဥပမာ ဂရံပေးထားပြီးမြေများ ၊ အစိုးရလက်ရှိသုံးစွဲနေသော မြေများ ၊ ပလပ်မြေများ ၊ လယ်ယာမြေ စသည်တို့ကို ဂရံချထားပေးခွင့်မရှိပါ )

            “တရားဝင်ပိုင်” ဆိုတာက ဥပဒေကြောင်းအရ ပိုင်ဆိုင်ရမယ်လို့ ပြောတာပါ ။

( ဥပမာ အမည်ပေါက် ၊ ဆက်စပ်စာချုပ် ၊ တရားရုံးဒီကရီ ၊ ကျမ်းကျိန်လွှာ တို့ဖြင့် ပိုင်ဆိုင်ခြင်းများမှ တစ်မျိုးမျိုး )

-       အရှုတ်အရှင်း ရှိနေသောပါမစ် ၊ စလစ်တို့ဖြင့် လျှောက်ထားခြင်း ။

-       ၁၂၀၀ (စ/ပ) မပြည့်သော မြေကွက်များ ။

-       မြေပိုထည့်၍ လျှောက်ထားခြင်း ၊ ဘေးဘယ်ညာ မြေကွက် နှင့် အငြင်းပွားနေခြင်း ။

-       ပိုင်ဆိုင်မှု ဆက်စပ်စာချုပ.်များမမှန်ကန်ခြင်း ။

-       ဖန်တီးထားသော စာချုပ်တို့ဖြင့် လျှောက်ထားခြင်း အစရှိသည်များ ။

( သက်ဆိုင်ရာမှ ပညာပေးထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ဖူးပါသည် )

-       လူနေထိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ ( Disposal Land ) မြေလည်း ဖြစ်ရမည် ။

-       ဌာနဆိုင်ရာ စိမံကိန်းလည်း မရှိဘူးဆိုလျှင်

-       ဂရံစည်းကမ်းချက်ပြီးပြည့်စုံခြင်းမရှိသော်လည်း

-       မြို့တော် စည်ပင် (သို့) ထွေအုပ်က ထုတ်ပေးနိုင်သည် ။

( အထူးဝန်ဆောင်ခတော့ ပေးရပါသည် )

-       လျှောက်ထားသူ၏ နိုင်ငံသား (သို့) အမျိုးသားမှတ်ပုံတင် (မူရင်း+မိတ္တူ)

-       မြေငှားဂရန် မူရင်း

-       လျှောက်ထားသူပိုင်ဆိုင်ကြောင်း မှတ်ပုံတင်စာချုပ် (သို့) လေလံအမိန့် (သို့) တရားရုံးမှထုတ်ပေးသော ပစ္စည်းဝယ်လက်မှတ် နှင့် အခွန်ထမ်းဆောင်ပြီးကြောင်း အထောက်အထားများ ။

-       ဌာနမှသတ်မှတ်ထားသော လျှောက်လွှာပုံစံဖြင့်သာ လျှောက်ထားရမည် ။

-       မြေခွန်ကြွေးကျန်ကင်းရှင်းကြောင်း နောက်ဆုံးပြေစာ ။

-       တရားရုံး ၊ ဘဏ် ၊ အခွန်ဦးစီးတို့မှ ကန့်ကွက်မှု ရှိ/မရှိ စစ်ဆေးပါမည် ။

( ၃/၂၀၁၇ စည်ဝေး ၊ ၆-က/၄၂ အရ )

-       အမည်ပေါက်ကိုယ်တိုင် (သို့) မှတ်ပုံတင်စာချုပ်ဖြင.င့် ဆက်စပ်ပိုင်ဆိုင်သူမှ

-       ဂရံမူရင်း နှင့် ဆက်စပ်မှတ်ပုံတင်စာချုပ်များ ။

-       ‌‌မြေပိုင်ဆိုင်မှုနှင့်ပတ်သတ်သော အထောက်အထားများ ။

-       နိုင်ငံသား (သို့) အမျိုးသားမှတ်ပုံတင်ကတ်ပြား (မူရင်း/မိတ္တူ) ။

-       မြေခွန်ကြွေးကျန်ကင်းရှင်းကြောင်းနောက်ဆုံးပြေစာ ။

-       သတ်မှတ်ကာလ ကုန်ဆုံးရန်(၃)လအလိုမှစ၍ လျှောက်ထားနိုင်သည် ။

-       ဌာမှသတ်မှတ်ထားသော လျှောက်လွှာပုံစံဖြင့်သာ လျှောက်ထားရမည် ။

-       တရားရုံး ၊ ဘဏ် ၊ အခွန်ဦးစီးတို့မှ ကန့်ကွက်မှု ရှိ/မရှိ စစ်ဆေးပါမည် ။

( ၃/၂၀၁၇ စည်ဝေး ၊ ၆-က/၄၂ အရ )

-       ပြန်လျှောက်ယူလည်း မူရင်းမရတော့ပါ ။ မိတ္တူကိုသာ ရပါမည် ။

-       နိုင်ငံသား (သို့) အမျိုးသား မှတ်ပုံတင် မိတ္တူ ။

-       ရဲစခန်း ၊ ရပ်/ကျေးအုပ်မှူး ထောက်ခံချက် နှင့် ကျမ်းကျိန်လွှာ ။

-       ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် စပ်လျဉ်း၍ တရားရုံး ဒီကရီ (ရှိလျှင်) ။

-       မှတ်ပုံတင် ဆက်စပ်စာချုပ်နှင့် အခြားအထောက်အထားများ ။

-       မြေငှားကြွေးကျန်ကင်းရှင်းကြောင်း နောက်ဆုံးပြေစာ မိတ္တူ

-       ငှာနမှ သတ်မှတ်ထားသော လျှောက်လွှာပုံစံဖြင့်သာ လျှောက်ထားရပါမည် ။

( ၃/၂၀၁၇ စည်ဝေး ၊ ၆-က/၄၂ အရ )

-       ဂရံမှန်/မမှန် အရင်စစ်ပါ ။

-       မူရင်းဂရံကို မြင်တွေ့ရမှသာ စရံချပါ ။

-       စရံချပြီးလျှင် ပြီးချင်း သတင်းစာမှာ ကြော်ငြာပါ ။

( ပဋိညာဉ် - ပုဒ်မ - ၃၇ )

-       တစ်နှစ်အတွင်း ထုတ်ယူထားသော “အရောင်းအဝယ် စာချုပ်ချုပ်ရန်အတွက်” ဆိုသည့် မြေပုံမြေရာဇဝင်

-       ထိုမြေကွက်အတွက် SP

-       မူရင်းဂရံ ၊ လျှပ်စစ်မီး/ရေစက်စသည်ဖြင့် စုံလင်သည့် စာရွက်စာတမ်းများ

-       ကျူးကျော်လုံးဝကင်းရှုင်းသော မြေနှင့် အိမ်

အထက်ပါ (၄) ချက်လုံး လက်ထဲရောက်မှသာ ငွေပြေချေသင့်ပါသည် ။

-       မြေပုံ+ရာဖြတ်တင်ရန် စာချုပ် + ကတိခံဝန်တို့ဖြင့် ရာဖြတ်တင်ပါ ။

-       ရာဖြတ်တန်ဖိုး၏ ၅% အခွန်တော် ခေါင်းဝယ်ရပါမည် ။

-       ရာဖြတ်တန်ဖိုး၏ ၁၅% (သို့) ၂၀% (သို့) ၃၀% က ငွေဖြူကိစ္စ ။

-       အားလုံးပြီးပြည့်စုံမှ စာချုပ်စာတမ်း မှတ်ပုံတင်ရုံးသို့သွားရပါသည် ။

-       မှတ်ပုံတင်စာချုပ်ကြီးရပြီးမှသာ ဂရံအမည်ပြောင်း၍ရပါမည် ။

အတုအပွားမရှိသော “မြေငှားဂရံ” နှင့်တကွ မြေကွက်တစ်ကွက်ကို ဝယ်ယူပိုင်ဆိုင်ထားပြီး ဂရံအမည်ပြောင်းရန် ပိုင်ဆိုင်ကို လုံးဝရှာမတွေ့တော့လျှင် “မှတ်ပုံတင်စာချုပ်ချုပ်ပေးစေလိုမှု” နှင့် မြို့နယ်တရားရုံးတွင် တရားစွဲဆိုခြင်းဖြင့် အမည်ပြောင်းစာချုပ်ချုပ်ဆိုခြင်းသည်သာ နည်းလမ်းအမှန်ဖြစ်ပါသည် ။

( ပစ္စည်းလွှဲပြောင်းခြင်း ဥပဒေ - ပုဒ်မ - ၅၅(၁)(ဃ) ကို ညွှန်းသည် )

“ဇာရီ” မှုဖွင့်တယ် ဆိုသည်မှာ အနိုင်ဒီကရီ ရထားသော “အမိန့်” စာရွက်အား လိုက်ပါဆောင်ရွက်ပေးသည့် လူခန့်ထား တာဝန်ပေး၍ ဆောင်ရွက်ခြင်းသာဖြစ်သည်ဟု နားလည်သဘောပေါက်ထားလျှင် လုံလောက်ပါသည် ။